Για κάθε πληροφορία σχετικά με τα «ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ» ή το χωριό μας, επικοινωνήστε μαζί μας

 Η θέα όσο ανεβαίνουμε γίνεται και πιο συναρπαστική. Ότι περπατήσαμε «ζουμάρει» στη ματιά μας και μας αποχαιρετά .Δροσιζόμαστε στη μικρή βρυσούλα στην είσοδο του χωριού και ολοκληρώνουμε έτσι την οινική μας διαδρομή.

 

 

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 2:  ΤΗΣ ΘΕΑΣ ΗΡΑΣ  -  OF THE GODDESS HERA

Δείτε την πινακίδα με το χάρτη της διαδρομής

Ξεκινάμε μέσα από τους ορεινούς αμπελώνες  με προορισμό το διάσελο του χωριού.

Η θέα από εκεί της ήρεμης κοιλάδας της Νεμέας με τους άπλετους αμπελώνες και του Μυκηναϊκού κέντρου των Αηδονιών είναι εξαιρετική.

Ανηφορίζουμε δεξιά για να βρεθούμε στο μικρό οροπέδιο του Αι – Θανάση και να «σκαρφαλώσουμε» στα «λημέρια της Ήρας» στην κορυφή «Κουρκούλα». Η θέα είναι μαγευτική. Διακρίνονται η  μεγαλόπρεπη κορυφή της Ζήρειας - 2^ο ψηλότερο βουνό της Πελοποννήσου- ανατολικά η Κορινθία, νότια η Αργολίδα και το βουνό του «Φαρμακά» και νοτιοδυτικά η Μητέρα Αρκαδία.

Βρισκόμαστε στο σημείο εκείνο που στάθηκε η φιλόξενη φάτνη του πρωτο-Πολιτισμού των Στυμφαλίων. Εκεί που ο γιός του γενάρχη Πελασγού, Τήμενος ανέθρεψε την προστάτιδα των γυναικών, Θεά Ήρα.

Υπολείμματα των Πελασγικών τειχών, κατάφορτες κουμαριές (Arbutus Unedo) άγριες γκορτσιές (Pyrus spinosa) και τα πανταχού παρόντα πουρνάρια (Quercus coccifera) μας συντροφεύουν μέχρι να συναντήσουμε το ξωκλήσι των Αγίων Θεοδώρων, που είναι συνέχεια του ομώνυμου πρωτο- Χριστιανικού μοναστηριού, του μεγαλύτερου και πλουσιότερου της Πελοποννήσου για την εποχή του. Διακρίνονται οι μεγάλες πέτρες από τα Πελασγικά τείχη αλλά και τα αρχιτεκτονικά μέλη από Αρχαίο Ναό, πιθανότατα της Θεάς –Ήρας. Η γέρικη βελανιδιά (Quercus robur ) στο προαύλιο του ξωκλησιού θα εντυπωσιάσει τον περιπατητή και θα τον ξεπροβοδίσει  για να συνεχίσει το δρόμο του.

Μια γιδόστρατα μας οδηγεί χαμηλότερα στην εντυπωσιακή «σπηλιά του Γκότζη» με τη μεγάλη συμμετρική είσοδο από την οποία βλέπει κανείς τον σπουδαιότερο ορεινό αμπελώνα με ονομασία προέλευσης «ΝΕΜΕΑ» τον αμπελότοπο «Γκιόστια».

Στη ρίζα του βουνού μας περιμένει ο μικρός χείμαρρος που αποθέτει τα νερά του στον διανομέα του νερού της Στυμφαλίας λίμνης, ποταμό Ασωπό.

Βαδίζοντας ανατολικά στις όχθες του χείμαρρου, αντικρίζουμε υπολείμματα από παλιό γεφύρι του Αδριάνειου Υδραγωγείου και ανάμεσα από αμπελώνες φτάνουμε στη νότια είσοδο του χωριού, όπου μας καλωσορίζει με γάργαρο νερό η γραφική «Κάτου-βρύση».

 

 

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 3:  ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ  -  STAVRAETOS

Δείτε την πινακίδα με το χάρτη της διαδρομής

Ανηφορίζουμε δυτικά προς το «Παλιοχώρι» τον τόπο που βρισκόταν το χωριό Ψάρι  μέχρι το 1785, όταν και καταστράφηκε ολοσχερώς από τον Νουρή-Μπέη της Κορίνθου.

Η ανηφορική διαδρομή μας οδηγεί στην κορυφή του βουνού «Σταυραετός» (1.100 μ.). Θαυμάζουμε την καταπληκτική θέα μέχρι τον Κορινθιακό κόλπο και το βράχο του Ακροκορίνθου.

Στην κορυφή αυτή κατέφυγαν οι κάτοικοι του χωριού αμέσως μετά την κατάληψη του Μοριά από τους Τούρκους (1460), εκεί πιθανότατα γεννήθηκε περίπου το 1520 και μεγάλωσε ο Νεομάρτυρας Άγιος Νικόλαος από το Ψάρι.

Προχωρώντας η θέα προς τη Στυμφαλία γίνεται όλο και πιο συναρπαστική.
Βλέπουμε νοητά τον ημίθεο Ηρακλή να  εξοντώνει τις Στυμφαλίδες όρνιθες.

Συνεχίζουμε στην κορυφογραμμή και φτάνουμε στο διάσελο «Σιούρι» . Εδώ στάθηκε ο Γάλλος περιηγητής Fr. Pouqueville στα 1817 και αναφώνησε πως  «Τίποτα στον κόσμο δεν συγκρίνεται με την «πένθιμη» θωριά της Στυμφαλίας»

Εδώ ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας  Αδριανός κατασκεύασε υπόγεια σήραγγα μέσω της οποίας διοχέτευσε τα νερά της Στυμφαλίας για να υδρεύσει την πόλη της Αρχαίας Κορίνθου.

Δεξιά μας το «Απέλαυρο όρος » με τα υψίκορμα έλατα (Abies Cefallonica) και τις συστάδες από κέδρους (Cedrus libani). Εδώ και ο βράχος της «Γιδομάντρας», για τον οποίο ο  Pouqueville είχε υποθέσει πως πρόκειται για τον Βασιλικό τάφο του Αίπυτου. Συλλέγουμε μοσχομυριστό τσάι (Sideritis clandestina) και ρίγανη (Origanum vulgare)

Κατηφορίζουμε στο σημείο που το 218 π.Χ. ο Βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Ε΄ κατέστρεψε το στρατό των Ηλείων υπό τον Ευριπίδα, ο οποίος εκστράτευε με σκοπό τη λεηλασία.  

Φτάνουμε στην έξοδο της «σήραγγας του Αδριανού» και το δρομάκι μας οδηγεί στο ιστορικό «Χάνι του Γατσιόπουλου».  Θαυμάζουμε την περίφημη γέφυρα-αψίδα που είχε κατασκευάσει ο Αυτοκράτορας Αδριανός για να διοχετεύσει τα ύδατα της Στυμφαλίας προς την περιοχή του Αρχαίου Φλιούντα.

Ακολουθώντας στη συνέχεια τις γιδόστρατες, σε 30 περίπου λεπτά, φτάνουμε στην είσοδο του χωριού, ολοκληρώνοντας τη διαδρομή μας. 

 

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 4:  ΤΩΝ ΑΙΣΘΗΣΕΩΝ  -  OF THE SENSES

Δείτε την πινακίδα με το χάρτη της διαδρομής

Ξεκινάμε με κατεύθυνση τη ρίζα του βουνού «Γαβριά», που μέλημα του έχει να συγκρατεί τους παγερούς αέρηδες της Ζήρειας  και να τους εμποδίζει να καταστρέψουν τον αμπελώνα της Νεμέας.

Ακολουθούμε τις γιδόστρατες που χάραξαν προαιώνια τα κοπάδια και φτάνουμε στο σημείο θέας πριν την κορυφή του Γαβριά και από εκεί το βλέμμα μας περιπλανιέται  στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Θαυμάσουμε μέχρι και τα βουνά της Ρούμελης που αχνοφαίνονται. Μπροστά μας το Ψάρι – το οποίο κάηκε σχεδόν ολοσχερώς το καλοκαίρι του 1944 από τους Ναζί σαν αντίποινα στην αντίσταση των κατοίκων του- και δεξιά το όμορφο χωριό του Ασπροκάμπου και ο άπλετος αμπελώνας του που δημιουργήθηκε περίπου το 1970 στη θέση της εποχιακής λίμνης που υπήρχε εκεί. Τα αρώματα από το θυμάρι (Thymus Vulgaris) και το θρούμπι (coridothymus capitatus) μας προσθέτουν τα απαραίτητα στη συλλογή των αισθήσεων.       

Κατηφορίζουμε προς το δημόσιο δρόμο από μια πυκνόφυτη διαδρομή που θα μας οδηγήσει μετά στην ανηφοριά προς το βουνό της «Γαλάριζας». Η χλωρίδα όσο ανηφορίζουμε, περιορίζεται αποκλειστικά σε γκορτσιές (Pyrus spinosa) και σε πουρνάρια (Quercus coccifera) τα οποία δυσκολεύουν το μονοπάτι.

Εξαιρετική στιγμή είναι να ανακαλύπτει κανείς στην κορυφή του βουνού δέντρα της Γκορτσιάς να έχουν μετατραπεί σε αχλαδιές, μπολιασμένες  από την αγάπη των βοσκών για τη φύση.

Βαδίζουμε στην κορυφογραμμή της «Γαλάριζας» με κατεύθυνση προς το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία και το δροσερό αεράκι από τη Ζήρεια, μας αναζωογονεί. Η θέα των συμμετρικών χωραφιών δεξιά στον κάμπο του χωριού, μας ξεκουράζει . Μια στάση στο ξωκλήσι μας προσφέρει επιπλέον χαλάρωση και μας δίνει τη δύναμη να μπούμε στο πυκνό δασάκι που δεσπόζει πάνω από το χωριό και να χαθούμε μέσα στα πανύψηλα πεύκα (pinus halepensis). Η θέα του χωριού από εδώ είναι μοναδική.

Μ’ αυτήν την εικόνα κατηφορίζουμε προς τα καφενεδάκια του χωριού ολοκληρώνοντας τη διαδρομή μας μ’ ένα  ευεργετικό τσιπουράκι.

 

ΔΙΑΔΡΟΜΗ 5:  ΠΟΔΗΛΑΤΙΚΗ  -  CYCLEROUTE

Δείτε την πινακίδα με το χάρτη της διαδρομής

 

Η ποδηλατική μας διαδρομή υπόσχεται πολλές οπτικές συγκινήσεις αλλά και συμμετοχή όλων των άλλων αισθήσεων, αναλόγως την εποχή.

Ξεκινάμε αρχίζοντας με βατό κατηφορικό αγροτικό δρόμο και στη συνέχεια με άσφαλτο για περίπου 1,5 χιλιόμετρο περνώντας ανάμεσα στις ρίζες δύο βουνών.

Περνάμε το μικρό πέτρινο προσκυνητάρι και φτάνουμε στο όριο των τέως κοινοτήτων Ψαρίου και Ασπροκάμπου.

 Θαυμάσουμε δεξιά μας στη μέση του τεράστιου βράχου την συμμετρική «Άσπρη Βούλα». Το σημείο αυτό στάθηκε μέχρι πριν μερικές δεκαετίες, ως το ηλιακό ρολόι των ξωμάχων των χωριών της περιοχής.

 Σύμφωνα με τον A.R.RANGABE- “Antiquites Heleniques” (Αθήνα 1842) πρόκειται για κομμάτι ενός τεράστιου Σλαβικού μνημείου του μοναδικού του συγκεκριμένου είδους στο Μοριά. 

Φτάνουμε στρίβοντας αριστερά στο ξωκλήσι του Ασπροκαμπίτη Αι-Γιώργη. Μέσα στον απέραντο αμπελώνα το υπερυψωμένο από τη φύση ξωκλήσι με τα πεύκα του (pinus halepensis), μοιάζει σαν νησάκι και μας καλεί για μια πρώτη ευεργετική στάση.

Ξεκούραστοι εισερχόμαστε στον άλλο αμπελώνα τον ορεινό αυτή τη φορά με την ονομασία «Κούτσουρο».

Οι εναλλαγές στην διαδρομή από αμπελώνες σε συστάδες από βελανιδιές ξεκουράζει το μάτι και ετοιμάζει τον ποδηλάτη για την απότομη ανηφοριά.

Ο έμπειρος ποδηλάτης έχοντας κρατήσει δυνάμεις από την προηγούμενη εύκολη διαδρομή, ανηφορίζει το μονοπάτι προς την πέτρινη βρυσούλα του «Κάναλου» και θαυμάζει το ορεινό τοπίο.

Η περιοχή αυτή είναι το βασίλειο των πουλιών. Πολλά είδη πουλιών, καρδερίνες (Carduelis carduelis), κοτσύφια (Turdus merula) , αηδόνια (Luscinia megarhynchos), συντροφεύουν τον ποδηλάτη και με το γλυκό κελάιδισμά τους τον κατευοδώνουν.

Φτάνουμε και θαυμάζουμε δεξιά μας το ξωκλήσι της Αγ.Παρασκευής που χτίστηκε πάνω στα ίχνη παλαιότερου Ναού της Αγίας ίσως της εποχής πριν τη Φραγκοκρατία.

Η θέα προς τον εύφορο κάμπο και τη Μικρή Ζήρια είναι μοναδική και μας δυναμώνει για την τελική προσπάθεια.

Μετά από 2 περίπου ασφάλτινα χιλιόμετρα φτάνουμε στο κέντρο του χωριού ολοκληρώνοντας την ποδηλατική μας διαδρομή. 

 

Εικόνες από τη σηματοδότηση των "Μονοπατιών Πολιτισμού" στο Ψάρι