Γενικά...
Το χωριό Ψάρι βρίσκεται στην ορεινή Κορινθία και μέχρι την 31-12-2010 με ακόμα εννέα (9) χωριά αποτελούσαν τον Καποδιστριακό Δήμο Στυμφαλίας. Μετά την εφαρμογή του «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» ο δήμος Στυμφαλίας -όπως και ο δήμος Φενεού- ενσωματώθηκαν στον διευρυμένο ΔΗΜΟ ΣΙΚΥΩΝΙΩΝ. Το Ψάρι είναι το πρώτο χωριό του Δήμου Σικυωνίων που συναντά κανείς ερχόμενος από την Νεμέα, μετά από είκοσι δύο (22) χιλιόμετρα περίπου.
Βρίσκεται σε υψόμετρο 828 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, το γεωγραφικό του πλάτος είναι 37,8639135752 και το γεωγραφικό μήκος 22,5261513316. H κατοικημένη περιοχή του οριοθετείται προς βορρά από το ύψωμα «Δασάκι» ή « Αη-Λιάς» και το βουνό «Γαλάριζα» (περ.950 μ.), προς ανατολάς από το βουνό «Γαβριάς» (1210 μ.) και την απόληξή του (ύψωμα Κατσαράπα), προς νότο από το βουνό «Πέρα Μεριά» ή «Κουρκούλα» (950 μ.) και προς δυσμάς από το βουνό «Μπρέκος» ή «Κιμπούζι» ή «Σταυραετός» (1.100 μ.). Η κτηματική του περιφέρεια επεκτείνεται εκτός της ανωτέρω περιοχής και σε μέρος των κάμπων «Σκοτεινιώτικου» , «Ντουσιαϊτικου» και «Καλλιανιώτικου». Την περιοχή διατρέχουν κυρίως οι ποταμοί «Σοφαίνετος» και «Ασωπός» που τροφοδοτείται με νερά από τη λίμνη της Στυμφαλίας, η οποία και αποτελεί τον κυριότερο υδάτινο πόρο της ευρύτερης περιοχής.Όλης της περιφέρειας δεσπόζει η οροσειρά της «Κυλλήνης» ή «Ζήριας» με τις κορφές της «Ψηλή Κορφή» (2376 μ.) και την κοντινή στο χωριό μας «Μικρή Ζήρια» (2089 μ.)
Περί της προέλευσης της ονομασίας του χωριού ( « -Τι γυρεύει ένα Ψάρι στα βουνά» ρωτούν αρκετοί), διάφορες δοξασίες κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί, με κυριότερη βέβαια την μεταφερόμενη από γενιά σε γενιά, ως ασφαλέστερο τρόπο διάσωσης της λαϊκής παράδοσης μέχρι της μέρες μας:
- Σύμφωνα με αυτήν, το προς δυσμάς του χωριού βουνό Μπρέκος (Σταυραετός), μοιάζει σαν ψάρι με κομμένο κεφάλι. Θέλει ασφαλώς και αρκετή φαντασία για να αποκομίσεις την συγκεκριμένη εικόνα, αλλά είπαμε έτσι το θέλει η παράδοση.
Κατά καιρούς και αρκετές άλλες απόψεις περί της ονομασίας του χωριού μας διατυπώθηκαν, οι οποίες όμως τελικώς δεν επεκράτησαν, γιατί καμμιά τους δεν προερχόταν από το βάθος του χρόνου και δεν είχε ως σημείο αναφοράς της κάποια ιστορική πηγή.
Ασφαλέστερη υπάρχουσα ιστορική πηγή σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του χωριού μας, είναι ο εγκωμιαστικός λόγος για τον καταγόμενο από το Ψάρι Άγιο Νικόλαο τον εξ Ιχθύος της Κορινθίας, που συνέγραψε το 1558 ο τότε δεινός θεολόγος και στις μέρες μας Άγιος της Ορθοδοξίας, Δαμασκηνός ο Στουδίτης. Αναφέρει σχετικά ο Άγιος Δαμασκηνός, ότι πολύ πριν γεννηθεί ο Άγιος (περίπου το 1520), το χωριό ονομαζόταν «ΙΧΘΥΣ» και στη συνέχεια παραφράστηκε από τους απλούς χωρικούς στην καθομιλουμένη ως «ΨΑΡΙ». Ο τρόπος που αναφέρεται από τον εγκωμιαστή του Αγίου μας, ότι έγινε αυτή η παράφραση δείχνει σαφώς πως η έννοια του παλαιότερου «ΙΧΘΥΣ», καμιά σχέση δεν είχε με την ονομασία «ΨΑΡΙ» που τελικώς αργότερα - και μέχρι σήμερα- επικράτησε.
Ως παλαιότερη καταγεγραμμένη απογραφή του χωριού, αναφέρεται η απογραφή των Βενετών με την ονομασία «απογραφή GRIMANI», η οποία έγινε το έτος 1700, κατά την οποία καταγράφηκαν 40 κάτοικοι στο Ψάρι (στην απογραφή αυτή δεν καταγράφηκαν οι γυναίκες άνω των σαράντα ετών,(ως μη έχουσες φορολογικό ενδιαφέρον για τις τότε αρχές!). Η πλέον πρόσφατη απογραφή που έγινε το έτος 2021, κατέγραψε 332 κατοίκους και έτσι το Ψάρι κατατάσσεται πληθυσμιακά ως το δευτερο μεγαλύτερο χωριό της Δημοτικής Ενότητας Στυμφαλίας.
Το Ψάρι αναγνωρίστηκε ως Κοινότητα το 1912, έτος κατά το οποίο κατασκευαζόταν το παλιό Σχολείο του χωριού (το νέο Σχολείο κτίστηκε στα "αλώνια" το 1963). Ο δημόσιος δρόμος που συνδέει την Νεμέα με το Ψάρι, διανοίχτηκε (με τσάπες και παραμίνες, όπως έλεγαν οι πατεράδες και οι παππούδες μας) το 1933 και ασφαλτοστρώθηκε το 1977 . Νερό και ρεύμα διατέθηκαν στα σπίτια του χωριού το 1970.
Δείτε εδώ την διοικητική υπαγωγή του χωριού μας από την απελευθέρωση από τον τουρκικό ζυγό μέχρι σήμερα.
Οι κάτοικοι το χωριού έχουν σαν κύριες ασχολίες τους :
- την Γεωργία (αμπελοκαλλιέργεια, Κορινθιακή σταφίδα, δημητριακά και κηπευτικά),
- την Κτηνοτροφία (μεγάλα κοπάδια αιγοπροβάτων, μονάδες χοιροτροφίας και βοοειδών)
- την Μελισσοκομία .
Τα παραγόμενα στο Ψάρι κρασιά - ιδιαίτερα η ερυθρή ποικιλία "Αγιοργίτικο Νεμέας" - είναι από τα καλύτερα της περιοχής και θεωρείται τυχερός όποιος έχει δοκιμάσει αυτό το νέκταρ στα σπίτια του χωριού.
Οι κτηνοτρόφοι υπό την προστασία του τραγοπόδαρου Θεού Πάνα εκτρέφουν εξαιρετικά αιγοπρόβατα τα οποία διαθέτουν κατά κύριο λόγο στα κρεοπωλεία και τις ψησταριές του χωριού. Οι «γουρνοπούλες» που κάθε σαββατοκύριακο ψήνονται στις παραδοσιακές ψησταριές του Βασίλη Κ.Γαλάνη, του Βαγγέλη Γ. Φωτόπουλου και του Νίκου Τ. Σπυρίδων προσελκύουν πολύ κόσμο από την περιοχή, την παραλιακή Κορινθία αλλά και την Αθήνα. Το κρασί ρέει άφθονο και το γλέντι συνήθως ανάβει υπό τους ήχους των δημοτικών τραγουδιών της Πελοποννήσου.
Τα τελευταία χρόνια αρκετοί συγχωριανοί μας έχουν αναβιώσει την παραδοσιακή μελισσοκομία στα γύρω βουνά (μέλι ελάτου, ανθέων, θυμαρίσιο κτλ) και έχουν επαναφέρει στα δοχεία του μελιού το άρωμα από τον λευκό ανθό του Ομηρικού φυτού της Ζήρειας «Μώλυ» το οποίο είχε προσφέρει ο Κυλλήνιος Θεός Ερμής στον περιπλανώμενο ήρωα Οδυσσέα για να αντιμετωπίσει τη μαγική σαγήνη της Κίρκης.
Με την ευεργετική αρωγή της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος & Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) η κοινότητά μας, επαναχάραξε πέντε (5) πανέμορφα αρχέγονα μονοπάτια, τα οποία στις 30/8/2014 παραδόθηκαν στους περιπατητές που επιθυμούν να γνωρίσουν την ιστορία, τη φύση και τις ομορφιές του χωριού μας.
Το Ψάρι, το χωριό μας, μετά και την επαναχάραξη των «Μονοπατιών Πολιτισμού» προσελκύει όλο και περισσότερους ανθρώπους που αγαπούν την αγνή φύση. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού μας με τη βοήθεια του Δήμου Σικυωνίων δημιούργησε ήδη δυο (2) όμορφα βολικά δωμάτια για τη διαμονή των επισκεπτών (τηλ. επικοινωνίας 6974201357 κ. Μαρία Γατσιοπούλου-Μέλος Δ.Σ. του συλλόγου).
Επίσης μέσω του Airbnb.gr οι επισκέπτες μας, μπορούν σε πολύ καλή τιμή να διανυκτερεύσουν στο όμορφο παραδοσιακό Charming Stone House "Agrotospito".
Οι ψαγμένοι ταξιδιώτες που αναζητούν τον πρωτόλειο τουρισμό χωρίς τα σύγχρονα φτιασίδια, συχνοπερνούν πλέον από το Ψάρι για να περπατήσουν στα υπέροχα μονοπάτια του, να θαυμάσουν το Δωρικό- λιτό και απέριττο - τοπίο του, να γευτούν τους υπέροχους μεζέδες και το καταπληκτικό κρασί που προσφέρονται στις παραδοσιακές ταβέρνες , να μιλήσουν με τους απλούς ορεσίβιους κατοίκους του και να συμμετάσχουν στα αυτοσχέδια διονυσιακά γλέντια τους.
ΚΑΤΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΨΑΡΙ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ *
- ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΒΕΝΕΤΩΝ (GRIMANI) ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΕ ΤΟ ΕΤΟΣ 1700. ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΚΑΝ ΣΤΟ ΨΑΡΙ 12 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ (ΦΑΜΙΛΙΕΣ) - 40 ΚΑΤΟΙΚΟΙ. Η απογραφή GRIMANI βρίσκεται καταχωρημένη στο βιβλίο του Βασίλη Παναγιωτόπουλου, "Πληθυσμός και Οικισμοί της Πελοποννήσου 13ος – 18ος αιώνας", Ιστορικό Αρχείο Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος - Αθήνα, 1985
- ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ 1815. ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΑΛΛΟ ΔΙΠΛΩΜΑΤΗ & ΠΕΡΙΗΓΗΤΗ Fr. Pouqueville.
ΣΤΟ ΨΑΡΙ ΥΠΗΡΧΑΝ ΤΟΤΕ 18 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ (92 ΠΕΡΙΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΙ)
- ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΥ ΔΙΕΝΕΡΓΗΣΕ Η ΓΑΛΛΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΣΕ ΤΑ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ Nicolas Joseph Maison, ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΚΑΤΕΓΡΑΦΗ ΟΤΙ ΤΟ ΕΤΟΣ 1829 ΣΤΟ ΨΑΡΙ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣΑΝ 37 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ
- ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΣΗΜΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΤΟΤΕ ΝΕΟΣΥΣΤΑΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΒΑΣΙΛΙΑ ΟΘΩΝΑ) Η ΟΠΟΙΑ ΔΙΕΝΕΡΓΗΘΗΚΕ ΤΟ 1834 - ΚΑΤΕΓΡΑΦΗΣΑΝ ΣΤΟ ΨΑΡΙ 40 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ - 200 ΚΑΤΟΙΚΟΙ
- δείτε αναλυτικά παρακάτω τις μετέπειτα απογραφές *
-
ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΤΟΥΣ
ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ
ΑΝΔΡΕΣ
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
248
1851
224
1861
624
544
284
260
1886
544
637
340
327
857
460
397
1900
914
1907
914
854
401
453
860
396
464
910
440
470
703
624
478
482
473
382
355
2021 332
ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
| Πληροφορίες για το χωριό | Τηλέφωνο |
| Τζελέπης Β. Δημήτριος (Πρόεδρος Τοπικού Συμβουλίου Ψαρίου) | 6948682499 |
| Λέγγας Γ. Αντώνιος (Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου) | 6978465570 |
| Σπηλιόπουλος Γιάννης (Αντιπρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου) | 6944393847 |
|
Σπυρίδων Παναγιώτης (Πρόεδρος Αδελφότητας των
|
6937237672
|
| ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΨΑΡΙΟΥ | 2747022094 |
| ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΨΑΡΙΟΥ | 2747022119 |
| Ταβέρνες, Ψησταριές - Παραδοσιακά Καφενεία | Τηλέφωνο |
| Γαλάνης Δημήτρης, "ΤΟ ΣΤΕΚΙ ΤΗΣ ΠΟΠΗΣ" | 2747022107 - 6973735249 |
| Γαλάνης Βασίλης του Κων. ( & Κρεοπωλείο) | 2747022307 - 6974775242 |
| Κριεζής Παναγιώτης | 2747022010 - 6976405860 |
| Σπυρίδων Νίκος ( & Κρεοπωλείο) " Ο ΓΙΟΚΑΣ" | 2747022112 - 6972385524 |
| Φωτόπουλος Βαγγέλης "ΤΑΒΕΡΝΑ ΜΠΟΥΡΑΖΟΣ" | 2747022007 - 6973735250 |
| Παραδοσιακή Μελισσοκομία | Τηλέφωνο |
| Βουδούρης Κώστας | 6973832084 |
| Κυριακόπουλος Γιάννης | 2747022521 |
| Χουσελάς Παναγιώτης | 2747022505 |
| Λέγγας Σπύρος | 6976699028 |