Παλιές μορφές του χωριού μας – Τρύφωνας Δημ. Λάμπρου

Η αναχώρηση από τα εγκόσμια πρόσφατα του αξιόλογου συγχωριανού μας και εκ των ιδρυτικών μελών της πάλαι ποτέ ακμάζουσας Αδελφότητας Ψαριωτών Κορινθίας Δημήτρη Λάμπρου, έφερε στη μνήμη μας μια άλλη παλιά μορφή του χωριού μας, τον αείμνηστο πατέρα του, μπαρμπα-Τρύφωνα Λάμπρου.

Γεννημένος το 1909 στο Ψάρι ο αείμνηστος μπαρμπα-Τρύφωνας υπήρξε από τους πιο φιλότιμους και ταυτόχρονα πολυμήχανους ανθρώπους του χωριού μας. Άνθρωπος πάντα χαμογελαστός και ευγενής, είχε μεταξύ των άλλων καταφέρει να «σπουδάσει» γεωπονία χωρίς να καθίσει ούτε για μια μέρα στα σχολικά θρανία !

Ήταν ο άνθρωπος που όλο το χωριό όλες τις εποχές συνέρρεε  στο σπιτικό του, προκειμένου να προμηθευτεί ότι φυτό επιθυμούσε για φύτεμα. Ντοματιές, αγγουριές, κολοκυθιές, μελιτζάνες, πιπεριές αλλά και μαρούλια, αντίδια, σπανάκια ακόμα και σπόρος πατάτας υπήρχαν πάντα στο σπίτι του Τρύφωνα έτοιμα για φύτευση. Αλλά και κάθε λογής δέντρο το έβρισκες τότε εκεί !! Στα πρωτόγονα μεν αλλά και πρωτοποριακά συνάμα για την εποχή εκείνη «θερμοκήπιά του» βρισκόταν έτοιμος ο «θησαυρός» κάθε επίδοξου αγρότη. Ο μπαρμπα-Τρύφωνας με αγάπη και περίσσιο μεράκι φρόντιζε τα φυτά του καλύτερα κι από παιδιά του.

Τα παιδιά του άλλωστε (Δημήτρης και Σοφία) μετά το θάνατο της μητέρας τους Χριστίνας έφυγαν από την πατρική στέγη σε αναζήτηση καλύτερης ζωής.  Ο  μπαρμπα-Τρύφωνας τότε μη αντέχοντας τη μοναξιά παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την κυρά-Νίκη (προξενιό από του Ντούσια απ’ ότι λένε οι παλαιότεροι…) και πορεύτηκε μαζί της μέχρι τα υστερνά του (Παρακάτω θα δούμε μια παράλληλη ιστορία με πρωταγωνιστή τον πατέρα του Τρύφωνα, Δημήτρη).

Εκείνες τις εποχές, που το κινητό τηλέφωνο ευτυχώς δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί και το σταθερό (με μανιβέλα) ήταν είδος πολυτελείας, η απευθείας ανθρώπινη επικοινωνία ήταν στο φόρτε της.  Όταν λοιπόν ο μπαρμπα-Τρύφωνας ξεμύτιζε τα απογεύματα στα καφενεία του χωριού - τον τόπο συνάθροισης που έπαιζε -ιδιαίτερα τότε- καταλυτικό ρόλο στην εύρυθμη λειτουργία της μικρής μας κοινωνίας- οι παραγγελίες για την επόμενη ημέρα «έπεφταν» σωρηδόν… Προνοητικός και ευφυής άνθρωπος ο Τρύφωνας φρόντιζε να έχει πάντα στην τσέπη του σακακιού του ευμέγεθες μπλοκάκι και μολυβάκι μικρό προκειμένου ως σωστός «γεωπόνος» να απεικονίζει με ακρίβεια τις παραγγελίες του για την επαύριο …

Ήταν συναρπαστικό τότε να βλέπεις μέσα από τις ενέργειες του μπαρμπα-Τρύφωνα, την πρόβλεψη της μικρής μας κοινωνίας σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια. Οι αποστάσεις μεγάλες (ιδιαίτερα για εκείνες τις εποχές), οι ανάγκες όμως επιβίωσης μεγαλύτερες. Κι όπως όλα στη ζωή η ανάγκη τα δημιουργεί, ο μπαρμπα-Τρύφωνας μέσα από την εφευρετικότητά του αλλά και την αγάπη του για τα φυτά και την κηπουρική, πρόσφερε στη μικρή κοινωνία του χωριού μας μια σπουδαία λύση !

Στο σπίτι του κοντά στον Αγιογιώργη πίσω από το παλιό σπίτι της κυρά- Ματούλας στο κέντρο της αυλής του δέσποζε εκείνα τα χρόνια ένας τεράστιος σε ύψος και διαστάσεις αείλανθος (βρωμοκαρυδιά), ορατός λόγω του ύψους του σχεδόν σε όλο το χωριό. Ο μπαρμπα-Τρύφωνας διατεινόταν ότι το δέντρο έφερε μικρό από ένα μακρινό ταξίδι του (;) και το φύτευσε εκεί στα νιάτα του. Όμως αν είναι αλήθεια κάτι τέτοιο και επειδή το ταπεινό αυτό δεντράκι πολλαπλασιάζεται με ρυθμούς απίστευτα γρήγορους, δεν είναι να απορεί κανείς πως γέμισε στη συνέχεια όλο το χωριό μας με αείλανθους …

Ο πατέρας του Τρύφωνα, Δημήτρης (Λάμπρου Δημήτριος του Σπυρίδωνος, γεννημένος στο Ψάρι το 1883), έμεινε κι εκείνος νωρίς χήρος και βρήκε με προξενιό νέα σύζυγο με καταγωγή από την Καντήλα της Αρκαδίας, την αείμνηστη κυρα-Λένη «Καλικούτσιενα». Δεν μάθαμε ποτέ το επώνυμό της μιας και την ακολούθησε για πάντα το παρατσούκλι του συζύγου της «Καλικούτσιας». Το παρατσούκλι του πατέρα του ακολουθούσε και τον Τρύφωνα. Τρύφωνας «Καλικούτσιας» ! Ο πατέρας του Τρύφωνα το 1924 με την «Καλικούτσιενα» απέκτησε έναν ακόμα γιό τον Παναγιώτη (είχε ήδη τρεις γιούς από τον πρώτο του γάμο (Τρύφωνα, Κώστα και Θύμιο). Η «Καλικούτσιενα» επέστρεψε μετά το θάνατο του συζύγου της Δημήτρη στον τόπο της την Καντήλα κι όταν ξαναγύρισε  μόνη και ρακένδυτη στο Ψάρι μετά τον εμφύλιο, ήταν ο γιός του άντρα της ο Τρύφωνας που είδε την ένδεια της και την «προίκισε» με ένα μικρό σπιτάκι για να μένει, κάτω από το πατρικό του αείμνηστου μπαρμπα-Βασίλη Δούρου (Ρίγκου). Δείχνει το γεγονός αυτό τη μεγαλοθυμία του αείμνηστου μπαρμπα-Τρύφωνα που σε ανάμνηση των όσων πρόσφερε στον πατέρα του η κυρα - Λένη δεν την άφησε αβοήθητη !

Σύμφωνα με τα Μητρώα Αρρένων του χωριού μας, μόνιμοι κάτοικοι με το επώνυμο «ΛΑΜΠΡΟΥ» είναι καταγεγραμμένοι  στο χωριό μας πριν κι από το 1850 ! Αναφέρεται άλλωστε στο Ηρώο του χωριού μας ο Ήρωας πεσών κατά τους Βαλκανικούς πολέμους ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΒΛ. ΛΑΜΠΡΟΥ (ημ. Θυσίας 17/9/1913 κατά τη μάχη του Πετσόβου).
Όλα όμως στη ζωή αλλάζουν κι έτσι στις μέρες μας το επώνυμο «ΛΑΜΠΡΟΥ» - όπως κι πολλά άλλα επώνυμα που παλαιότερα ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένα στο χωριό μας – ίσως χάνεται οριστικά, μιας και δεν φέρεται καταγεγραμμένος πλέον μόνιμος κάτοικος με αυτό το επώνυμο.

Καταγράφουμε την ιστορία του μπαρμπα-Τρύφωνα, όπως παλαιότερα και άλλων αείμνηστων συγχωριανών μας για να τονίσουμε κάποια κοινά στοιχεία των παλιών συγχωριανών μας που πάντα μας εντυπωσίαζαν και μας έδωσαν ως παιδιά μαθήματα ζωής, τα οποία στάθηκαν στη ζωή μας κριτήρια στη σκέψη μας.

• Προνοητικότητα, εφευρετικότητα, ντομπροσύνη, συνέπεια λόγων και έργων, ευγένεια και τόσα άλλα που τα έβρισκες όλα μαζί μαζεμένα σε ανθρώπους τις περισσότερες φορές αναλφάβητους. Γιατί απλά οι αναλφάβητοι δεν είναι «αμόρφωτοι». Αμόρφωτοι αντίθετα είναι κάποιες φορές, άνθρωποι  (γραμματιζούμενοι ή μη), που ουδέποτε αντιλήφθηκαν (και ούτε φαίνεται να διδάχτηκαν) τα θεμελιώδη της ζωής …

Επιστροφή