Ο παλιός Δάσκαλος του χωριού μας Νίκος Καρυώτης και μια παλιά λαογραφική του εργασία ως φοιτητής

Πέρασαν κιόλας 15 χρόνια  από την τραγική απώλεια ενός παλιού Δασκάλου του χωριού μας του αείμνηστου, αδικοχαμένου ΝΙΚΟΥ ΚΑΡΥΩΤΗ.
Ερασιτέχνης ψαράς ο Νίκος χάθηκε με δύο ακόμα φίλους του στον φουρτουνιασμένο Αργολικό κόλπο τις τελευταίες μέρες του Γενάρη του 2010.    

Με καταγωγή από το γειτονικό μας χωριό ΓΑΛΑΤΑ ο Νίκος, είχαμε την τύχη να είναι δάσκαλός μας τη χρονιά 1972-73 στο υφιστάμενο τότε Δημοτικό Σχολείο Ψαρίου Κορινθίας …

Εξαιρετικός χαρακτήρας αλλά και δάσκαλος, είχε την πεποίθηση – πρωτοπόρα για την εποχή εκείνη- πως πρέπει να είναι φίλος με τα παιδιά, να τα βοηθάει να παίζει μαζί τους και προπαντός να τους χαμογελάει συγκαταβατικά – βοηθούσε σ΄αυτό η νεαρή του ηλικία αλλά κυρίως η αντίληψη μιας νέας διαφορετικής παιδείας .

Δεν ήταν όπως μπορεί να καταλάβει κανένας, καμιά από τις παραπάνω συμπεριφορές αυτονόητη εκείνη την εποχή. Πήρε καιρό και σ’ εμάς τους μαθητές του να καταλάβουμε ότι υπήρχαν και τέτοιες θετικές συμπεριφορές και τέτοιοι – διαφορετικοί- δάσκαλοι !

Θυμηθήκαμε τον αείμνηστο Δάσκαλό μας γιατί στην Ενιαία Πλατφόρμα Ιδρυματικού Αποθετηρίου / Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) "Πέργαμο", αλιεύσαμε μια σπουδαία εργασία του δευτεροετή (το 1968) σπουδαστή τότε της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας (Φροντιστήριον Λαογραφίας)  ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΡΥΩΤΗ.

Είναι προφανές πως το κείμενο έχει την ιδιαίτερη αξία του για πολλούς λόγους. Κυρίως λαογραφικούς, ιστορικούς αλλά και συναισθηματικούς λόγω της απώλειας του Νίκου Καρυώτη.

Το πλήρες κείμενο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να το βρει εδώ

και στη συνέχεια εδώ

   Μερικά μόνο αποσπάσματα παρακάτω είναι ενδεικτικά των παλαιών εθίμων της περιοχής μας όπως τα κατέγραψε τότε ο αείμνηστος παλιός μας Δάσκαλος :

… Η Εβδομάδα μετά την Κυριακή του Τελώνου ονομαζόταν Απολυτή. Τη Δευτέρα της Απολυτής σφάζανε οι οικογένειες του χωριού το χοιρινό που «μαναρεύανε» (τρέφανε)  όλο το χρόνο.

… βράζαμε το χοιρινό και το λίπος το βάζαμε μέσα σε λαϊνες και μαγειρεύαμε ή τηγανίζαμε με αυτό

… το Ψυχοσάββατο οι γυναίκες του χωριού, έφτιαχναν το ψυχοκέρι και πήγαιναν στην εκκλησία πίτες, τυριά … και κρασί. Ο επίτροπος μοίραζε τα φαγητά σε όλους και τρώγαμε όλοι μαζί στην αυλή της Εκκλησίας και συγχωρούσαμε τους πεθαμένους.

…. Την Κυριακή των Βαΐων, την βάγια στην Εκκλησία, την πήγαιναν τα νιόπαντρα ζευγάρια και ειδικά εκείνο το ζευγάρι που παντρεύτηκε πρώτο σ’ αυτό το χρόνο.

Την εργασία του ο Νίκος Καρυώτης είχε κλείσει με μια σπουδαία προτροπή που σήμερα έχει γίνει σίγουρα πολύ επιτακτικότερη :

…   Αν αλήθεια δεν γίνει αυτή η καταγραφή (σημ. των λαογραφικών στοιχείων), πως θα δυνηθώμεν  να διατηρήσωμεν τα έθιμα της Πατρίδος μας. Δια τούτο κάνω έκκλησιν προς τους συναδέλφους οι οποίοι θα σκορπιστούν εις όλα τα Ελληνικά χωριά να συνεχίσουν κι εκεί το έργον … περισσότερον. Να είμεθα βέβαιοι ότι εκτελώμεν το καθήκον μας ως Έλληνες.

Επιστροφή