Επιμέλεια ιστοσελίδας

Γιάννης Σκούρτης

Βιογραφίες

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΑ ΓΑΛΑΝΗΣ

« Ο συγγραφέας της Στυμφαλίας»

«… Ανήκει στις αθόρυβες εκείνες μορφές που έδρασαν στην περιοχή σε δύσκολους καιρούς, αλλά που όμως έχουν να επιδείξουν σημαντικό έργο. Στις εκδοτικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, οφείλει πολλά η έστω και παροδική αναγέννηση της πνευματικής ζωής της Αργολιδοκορινθίας  στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα …»

Αυτά αναφέρει επιγραμματικά ως επίλογο σημειώματός του για τον μεγάλο  συγχωριανό μας συγγραφέα – Νομικό και εκπαιδευτικό Κωνσταντίνο Α. Γαλάνη, ο ερευνητής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Κώστας Γ. Τσικνάκης. Από την ιδιαίτερα κατατοπιστική έρευνά του, δανειζόμαστε αρκετά στοιχεία, προκειμένου η μεγάλη αυτή μορφή της Στυμφαλίας να γίνει ευρύτερα γνωστή.

Ο Κων/νος Α. Γαλάνης  γεννήθηκε στο Ψάρι Κορινθίας το 1871 και ήταν ο πρωτότοκος γιός μιας δεκαμελούς οικογένειας. Ο πατέρας του Ανδρέας ήταν Ιερέας. Με πολλές στερήσεις σπούδασε στο διδασκαλείο της Τρίπολης, απ’ όπου πήρε το 1888 το πτυχίο του, με άριστα(10) σε όλα τα μαθήματα. Στα τέλη της ίδιας χρονιάς, ξεκίνησε την επαγγελματική του σταδιοδρομία. Δίδαξε σε πολλά Δημοτικά Σχολεία χωριών της Ορεινής κυρίως Αργολιδοκορινθίας (Σοφικό, Βάλτος, Ψάρι, Σιβίστα, Σαραντάπηχο, Καστανιά, Κλημέντι). Στη συνέχεια μετατέθηκε και παρέμεινε για μεγάλο διάστημα στο Άργος.
Η υπηρεσία του στα ορεινά χωριά της περιοχής, η αγάπη για τον τόπο του και τα παιδιά, τον ώθησαν στη σχεδίαση και την έκδοση ενός πρωτοπόρου για την εποχή εντύπου για τα δεδομένα του Νομού, το οποίο απευθυνόταν αποκλειστικά στα παιδιά και αποσκοπούσε στην εξωσχολική τους εκπαίδευση και μάθηση.
Από την έρευνα που πραγματοποίησε ο κ. Τσικνάκης, αποκαλύφθηκε ότι κυκλοφόρησαν τουλάχιστον δέκα τεύχη αυτού του αξιόλογου παιδικού περιοδικού με την ονομασία «Η ΧΑΡΑ», από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο του 1899. Διευθυντής βέβαια του περιοδικού υπέγραφε ο «Κωνστ. Α. Γαλάνης – Στυμφάλιος».
Από κατοπινές μαρτυρίες συνεργάτη του περιοδικού όμως προκύπτει ότι – ενδεχομένως- το περιοδικό – ίσως πολυγραφημένο- να κυκλοφορούσε από το 1897. Αυτό αναφέρει ο γνωστός στο πανελλήνιο λογοτέχνης από το Κιάτο, Ρώμος Φιλύρας (1888-1942) σε συνέντευξή του στο λογοτεχνικό έντυπο «ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ» το 1937. « … πρωτοδημοσίευσα έργον μου, επιστολήν ή πεζόν, εις το παιδικόν περιοδικόν «Η ΧΑΡΑ», εκδιδόμενον το 1897 στο χωρίον Ψάρι του Δήμου Στυμφαλίας, παρά την ομώνυμον λίμνην …». Επίσης άλλος γνωστός συνεργάτης του περιοδικού, υπήρξε ο γνωστός Κορίνθιος λογοτέχνης ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΩΤΑΣ (1889 – 1977).
Οικονομικά όμως προβλήματα ανάγκασαν τον Κων. Α. Γαλάνη να σταματήσει την έκδοση του πρωτοποριακού αυτού περιοδικού. Καταγράφηκε το έντυπο αυτό όμως ιστορικά ως ένα από τα αξιολογότερα παιδικά έντυπα του 19ου αιώνα.
Παρά την λύπη του όμως για αυτήν την δυσκολία, ο Κων. Γαλάνης συνέχισε να υπηρετεί με τον ίδιο ζήλο στο Άργος, να διασώζει ιστορικό αρχειακό υλικό που κινδύνευε να αφανιστεί και να εργάζεται διαρκώς για την ανάδειξη της ιστορίας του χωριού μας, αλλά και της Στυμφαλίας.
Το 1901 τύπωσε στο Άργος το εξαιρετικό βιβλίο του με τίτλο « Η ΣΤΥΜΦΑΛΙΑ- ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ, υπό Κωνσταντίνου Α. Γαλάνη του Στυμφαλίου», το οποίο αποτελεί σήμερα την κιβωτό της Ιστορίας του τόπου μας. Κατέγραψε με μεγάλη ακρίβεια, Ιστορικά γεγονότα από την αρχαιότητα έως τις μέρες του, τα οποία διαδραματίστηκαν είτε στην Στυμφαλία, είτε σε άλλα μέρη με την συμμετοχή Στυμφαλίων.
Η ιδιαίτερη μόρφωσή του και η μεγάλη του φιλομάθεια, του είχαν προσθέσει μια τεράστια δυνατότητα έκφρασης που αποτυπώνεται στο εν λόγω βιβλίο. Εξαιρετικές λογοτεχνικές εκφράσεις συνοδεύουν άριστα τα ιστορικά αφηγούμενα του και κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη του βιβλίου, μέχρι και την τελευταία λέξη. Θα αναφέρω χαρακτηριστικά δύο σημεία του βιβλίου στα οποία αποτυπώνεται ο  «Παπαδιαμάντειος» τρόπος έκφρασης του συγγραφέα :    - Στη σελίδα 19 του πρωτότυπου βιβλίου εξειδικεύοντας τη σχέση της Θεάς Ήρας με την περιοχή μας, αναφέρει χαρακτηριστικά «… Δια τούτο μάλιστα και ότε οργίσθη κατά του θηλυτερπούς συζύγου(ΔΙΑ) διότι εγκαταλείπων αυτήν, εποίει συνεύνους του, τας μάλλον καλλισφύρους των θνητών και αθανάτων, κατέφυγεν εις Στυμφαλίαν…».   Στην σελίδα 72 επίσης αναφέρει χαρακτηριστικά για τα ερείπια διαφόρων εποχών που ο ίδιος είχε παρατηρήσει κοντά στους Αγίους Θεοδώρους: «…τα ερείπια ταύτα …βλέπων σήμερα ο επισκέπτης, κατ’ ανάγκην θα στη (ΣΤΑΘΕΙ) εκπεπληγμένος και χωρίς να θέλει, ο νους του καταλαμβάνεται υπό προσκαίρου μελαγχολίας δια την ματαιότητα των ανθρώπινων, άτινα άγει και φέρει η τύχη ως ταλαίμοχθον πτίλον σκληράς ανεμοζάλης…»
Γνήσια αντίτυπα του πρωτότυπου βιβλίου υπάρχουν σήμερα ελάχιστα, όπως μας πληροφόρησε ο ανιψιός του, τέως δικηγόρος Κων/νος Δημ. Γαλάνης, ο οποίος τηρεί το αρχείο του, αλλά χάρις στην εξελισσόμενη  τεχνολογίας (φωτοαντιγραφικά μηχανήματα)  της ανήσυχης δεκαετίας του 1970 αρκετοί ενδιαφερόμενοι συγχωριανοί, καταφέραμε να αποθησαυρίσουμε την ταυτότητά μας, μέσω των γνώσεων που απλόχερα μας χάρισε ο πρωτοπόρος συγχωριανός μας.

Στα τέλη του 1910 μετά από 22 χρόνια υπηρεσίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, το ανήσυχο πνεύμα του, τον οδήγησε να παραιτηθεί από δάσκαλος και να γραφτεί στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών από όπου έλαβε το πτυχίο του με «ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ» τον Δεκέμβριο του 1914.  Από τις αρχές του 1915, ως τα τέλη του 1939 δικηγόρησε στην Κόρινθο και την Αθήνα. Υπήρξε από τους πλέον διακεκριμένους δικηγόρους της πρωτεύουσας την περίοδο του μεσοπολέμου. Μαζί με τον αδελφό του Δημήτριο Α. Γαλάνη, εξέδωσαν αξιόλογα Νομικά βιβλία τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν και σήμερα, σημείο αναφοράς από τους ειδικούς. Ένα απ’ αυτά « Αι διαδικασίαι και η αρμοδιότης των Πολιτικών Δικαστηρίων», γνώρισε τρείς εκδόσεις (1928, 1931 και 1958 – η τελευταία βελτιωμένη έκδοση, πραγματοποιήθηκε από τον Δημ. Α. Γαλάνη).  Θεωρείται ως τις μέρες μας, από τις εγκυρότερες μελέτες που έχουν συνταχθεί, στο αντικείμενο που πραγματεύεται.
Ο Κων/νος Γαλάνης, συνεργάστηκε επίσης με πολλά έντυπα, προκειμένου να δημοσιεύσει άρθρα του, ιστορικού συνήθως περιεχομένου. Μέρος από το ανέκδοτο αρχειακό υλικό που είχε συγκεντρώσει και αφορούσε την Ελληνική επανάσταση – της οποίας άλλωστε τον απόηχο, έζησε – δημοσιεύτηκε σε πολλές συνέχειες, στην εφημερίδα «ΣΙΚΥΩΝ»  που εκδιδόταν στο Κιάτο την εποχή του μεσοπολέμου.
Ήταν παντρεμένος από το 1896 με την Ελένη θυγ. Σωτηρίου Μακρή από το χωριό Ιμπραήμπεη – σήμερα Κρίνες- την οποία υπεραγαπούσε μέχρι του θανάτου της (Ιανουάριος 1940) όπως αποδεικνύεται και από το υπάρχον μνημείο στον οικογενειακό τάφο στο Ψάρι.
Έπαψε να δικηγορεί τον Δεκέμβριο του 1939. Τα επόμενα δύσκολα χρόνια λόγω και του θανάτου της συζύγου του τα πέρασε μεταξύ Αθήνας και του αγαπημένου του χωριού. Πέθανε ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1943, σε ηλικία 72 χρονών στο Ψάρι όπου και ετάφη.

Έχουμε την τιμή να είμαστε συντοπίτες αυτού του μεγάλου Ψαραίου, που φρόντιζε επακριβώς, σε ότι υπέγραφε, να προσθέτει τον τόπο καταγωγής του «ΣΤΥΜΦΑΛΙΟΣ», νιώθοντας υπερηφάνεια γι’ αυτό.

Είναι νομίζω η στιγμή, η λήθη που διαρκώς αυτά τα χρόνια εποφθαλμιούσε το έργο του, να αποχωρήσει οριστικά και το Ψάρι και η Στυμφαλία να αποτίσουν τον οφειλόμενο φόρο τιμής σ’ αυτό το πρωτοπόρο τέκνο τους. Έχουν ήδη αργήσει χαρακτηριστικά !!!

Επιμέλεια: ΚΩΝ/ΝΟΣ ΔΗΜ. ΓΑΛΑΝΗΣ
Σύνταξη κειμένου : ΓΙΑΝΝΗΣ Γ. ΣΚΟΥΡΤΗΣ

Επιστροφή