Τα νέα του χωριού μας
Ημ/νία | Τίτλος |
23/7/2021 | Αλωνιστική Μηχανή ή "Πατόζα" - Η πολυτέλεια μιας άλλης εποχής και η γρήγορη απαξίωσή της Τέτοιες μέρες ήτανε του Αλωνάρη μετά του Αη-Λιός … Ζέστη αποπνικτική πάντα, αλλά και η μεγάλη στιγμή της συγκομιδής του σταριού της χρονιάς ! Η Αλωνιστική μηχανή ή «πατόζα» παρουσιαζότανε στο διάσελο και όλοι στο χωριό βρισκόντουσαν σ’ ένα δημιουργικό αναβρασμό.
Τα δεμάτια με το σιτάρι, το κριθάρι, τη βρόμη ή τη σίκαλη ήταν βαλμένα στ’ αλώνια σε «ντάνες» σε προκαθορισμένες θέσεις για τον κάθε νοικοκύρη ξεχωριστά και περίμεναν υπομονετικά μέσα στο λιοπύρι την ώρα του αλωνίσματος. Κι οι νοικοκυραίοι μέχρι να έρθει η αλωνιστική, «στα καρφιά» μη σκάσει καμιά βροχή αναπάντεχη και καταστρέψει όλο το βιός της χρονιάς … Στα μέσα της δεκαετίας του 1960 εκσυγχρονιστήκαμε. Τα πέτρινα στρογγυλά αλώνια που τα ζα γυρίζανε γύρω γύρω στο «λιώμα», με το «ντουγένι» στις δόξες του, περάσανε στο παρελθόν και η «πατόζα» ήταν πλέον ο κυρίαρχος στα αλωνίσματα. Για την εποχή εκείνη, το πέρασμα από το ντουγένι στην αλωνιστική μηχανή, ήταν μια τεράστια πρόοδος. Τα πράγματα γινόντουσαν πολύ πιο εύκολα και ο κάθε νοικοκύρης θα έπρεπε απλά να έχει θερίσει έγκαιρα και να έχει μεταφέρει γρήγορα τα δεμάτια του στ’ αλώνια. Όλα τα υπόλοιπα τα αναλάμβανε το «μηχάνημα» όπως χαρακτηριστικά το ονομάτιζαν οι τότε παλαιοί ανθρώποι του χωριού μας. Όλη η κίνηση της αλωνιστικής μηχανής προερχόταν από ένα τρακτέρ που ήταν συνδεδεμένο μαζί της με ένα μεγάλο λουρί.
Αφεντικό στην αλωνιστική μηχανή ήταν φυσικά ο μηχανικός. Είχε το γενικό πρόσταγμα. Ήταν μεγάλη υπόθεση τότε το σωστό, γερό δέσιμο του δεματιού, γιατί σε διαφορετική περίπτωση αν αυτό διασκορπιζόταν στα χέρια του εργάτη, το μισό συνήθως πήγαινε χαμένο. Γι’ αυτό ίσως και οι γονείς μας τότε, όταν ήθελαν να μας επιπλήξουν για την έλλειψη ενδιαφέροντος στο σχολείο, μας έλεγαν το αμίμητο:
Μετά από πολλά κοσκινίσματα έβγαινε από μια χοάνη στην οποία ήταν συνδεδεμένα τσουβάλια, ο καρπός. Το άχερο αν είχε πολύ αέρα πήγαινε όπου φυσούσε… το περισσότερο βέβαια πήγαινε στο πίσω μέρος όπου ήταν συνδεδεμένη η «μπαλαριστική» μηχανή ή οποία συμπύκνωνε το άχερο και το έδενε με χοντρά σύρματα για να μπορεί να φορτωθεί με ευκολία στα ζα.
Εκείνα τα άχυρα που έπαιρνε ο άνεμος σχημάτιζαν ένα μεγάλο λοφάκι δίπλα στην μπαλαριστική. Παιδιά εμείς, χωρίς να μας πάρει χαμπάρι ο μηχανικός ή οι εργάτες παίρναμε φόρα και χωνόμασταν ολόκληροι μέσα στα άχερα. Άντε τώρα να είσαι ιδρωμένος από το λιοπύρι του Αλωνάρη και να χώνεσαι ολόκληρος μέσα εκεί. Η σκόνη και τα «άγανα» κόλλαγαν πάνω μας και δημιουργούσαν μια αφόρητη κατάσταση, αλλά και ποιος έφευγε από το παιχνίδι ;; Το «γέννημα» του κάθε νοικοκύρη που συγκεντρωνόταν ζυγιαζόταν και η αμοιβή της αλωνιστικής μηχανής ήταν πάντα σε καρπό. Σχεδόν ποτέ σε χρήμα. Το παρών πάντα ωραιοποιεί το παρελθόν. Όμως όσοι ζήσαμε στο χωριό μας εκείνη τη δεκαετία της εμφάνισης της αλωνιστικής μηχανής και την γρήγορη εξαφάνισή της στη συνέχεια εξαιτίας της εμφάνισης της «Κομπίνας» ενός καινούργιου μηχανήματος που έκανε τη διαφορά γιατί εκτός του αλωνίσματος, έκανε πλέον και το θερισμό στα χωράφια, θα θυμόμαστε πάντα την Αλωνιστική, εκείνο το τεράστιο «μηχάνημα» που σήμερα σκουριάζει εγκαταλειμμένο στ’ αζήτητα ! Όπως όλα όμως στη ζωή έχουν τα υπέρ και τα κατά τους, η «Κομπίνα» ήταν δυστυχώς η αιτία για να πάψουν να καλλιεργούνται πιά στο ορεινό μας χωριό, οι κακοτράχαλες πλαγιές στις οποίες δεν είχε πρόσβαση το νέο «μηχάνημα» … Οι πλαγιές εκείνες στα βουνά μας που έθρεψαν παλαιότερα γενιές και γενιές ανθρώπων, πέρασαν έκτοτε οριστικά στην απαξίωση …
|